Nghiêu Thuấn
Tên 2 ông vua theo truyá»n thuyết trong lịch sá» cổ đại Trung Quốc được nhà Nho coi là mẫu má»±c đã theo được đạo trá»i trị dân
Thông ChÃ: Nghiêu há» Doãn, con Äế Hiệu, được phong cho đất Doãn (nay thuá»™c tỉnh SÆ¡n Äông), sau ở đất ÄÆ°á»ng (nay thuá»™c Hà Bắc) nên lấy há» gá»i là Äà o ÄÆ°á»ng (Äà o ÄÆ°á»ng thị) do đó gá»i hiệu lÃ ÄÆ°á»ng Nghiêu. Thá»i bấy giá» dân hưng thịnh, thái bình, già trẻ vui chÆ¡i trò ném nhưỡng ở chốn khang cù. Nghiêu là m vua gần 100 năm rồi nhưá»ng ngôi cho Thuấn
Thuấn há» Diêu, tên Trung Hoa, cha là Cổ Tẩu (Ngưá»i có mắt mà như mù, không phân biệt được Ä‘iá»u tốt xấu). Mẹ chết sá»›m, Cổ Tẩu lấy vợ kế sinh ra Tượng là ngưá»i kiêu ngạo nhưng Cổ Tẩu lại quý yêu nên hai cha con Ä‘á»u muốn giết Thuấn. Biết váºy nhưng Thuấn vẫn giữ tròn đạo hiếu vá»›i cha và thảo vá»›i em. Thuấn cà y ruá»™ng ở Linh SÆ¡n (Nay thuá»™c Hà Äông), đánh cá ở đầm Lôi Trạch. Có ngưá»i tiến cá» lên vua Nghiêu, vua gả 2 con gái cho Thuấn (xem Mạch Tương.) và giao Thuấn là m nhiá»u việc để thá» tà i đức. Sau 20 năm thá» thách, biết Thuấn có thể đảm đương việc thiên hạ nên má»›i nhưá»ng thiên hạ cho Thuấn. Thiên hạ thái bình. Thuấn ở ngôi 18 năm, chết ở đất Thương Ngô trong khi Ä‘i tuần vá» phương Nam, nhưá»ng ngôi vua cho VÅ© (tức vua VÅ© nhà Hạ). (Thông ChÃ, NgÅ© đế ká»·, Sá» ký, NgÅ© đế bản ká»·, Kinh thư, Nghiêu Ä‘iển...)
Tứ thá»i khúc vịnh:
Tung hô 3 tiếng kêu rần
áo xiêm Nghiêu Thuấn, đai cân Cao Quỳ. Xem thêm: Hứa Do, Sà o Phủ,Mạch Tương
|
|